در سادهترین حالت، یک شبکه کامپیوتری مجموعهای متشکل از روتر، سوییچ غیر مدیریتی، پرینتر تحت شبکه، کامپیوترهای متصل به سوییچ و تلفن آی پی است که همگی تحت عنوان مفهومی بهنام LAN به تبادل اطلاعات با یکدیگر و خارج از شبکه میپردازند.
در نمونههای بزرگتر و پیچیدهتر، با سازمانی روبرو هستیم که شامل یک سایت یا اتاق سروری است که میزبان رکسرورها و زیرشبکههای مختلفی است که طبقات مختلف سازمان را به یکدیگر متصل کردهاند و تیمی متشکل از متخصصان IT وظیفه مدیریت این شبکهها را عهدهدار هستند.
شبکههای کامپیوتری حتا در سادهترین حالت به پشتیبانی نیاز دارند تا عملکرد آنها در گذر زمان کاهش پیدا نکند و اتفاقات غیر منتظره باعث از کار افتادن شبکه نشوند. این پشتیبانی ممکن است درون سازمانی و توسط کارشناس پشتیبانی شبکه انجام شود یا ممکن است در قالب قراردادی به شرکت ثالثی واگذار شود. با توجه به اهمیتی که مفهوم نصب و نگهداری تجهیزات شبکه و سخت افزار در دنیای امروز دارد، تصمیم گرفتیم در این مقاله به موضوع بپردازیم که پشتیبانی شبکه های کامپیوتری چیست و چه اهمیتی دارد. با توسعه شبکه آداکهمراه باشید.
- پشتیبانی شبکه چیست؟
- اهمیت پشتیبانی شبکه
- مشکلات رایج در شبکه کامپیوتری
- متخصص پشتیبانی شبکه های کامپیوتری کیست؟
- وظایف تیم پشتیبانی شبکه
- قرارداد پشتیبانی شبکه چیست؟
- توصیههایی برای تیم پشتیبانی شبکه
پشتیبانی شبکه چیست؟
پشتیبانی شبکه به مجموعه خدماتی گفته میشود که برای نگهداری و رفع مشکلات به وجود آمده در شبکه و تجهیزات شبکه انجام میشود. این مجموعه خدمات میتوانند به دو شکل سختافزاری و نرم افزاری باشند:
- سختافزاری شامل بررسی وضعیت عملکرد تجهیزات شبکه، بررسی سختافزار تجهیزات، بررسی کابلها، سامانههای خنککننده و مواردی از این دست میشود
- نرمافزاری شامل راه اندازی سرویسهای جدید، بهروز کردن میانافزار دستگاهها و نصب یا جایگزینی نرم افزارهای قدیمی با نسخههای جدید میشود.
بهطور معمول، افرادی که این مسوولیت به آنها محول میشود کارشناس پشتیبانی شبکه یا تیم پشتیبانی شبکه نامیده میشوند.
برخی مطالب مرتبط:
روش تحلیل و اولویت بندی MOSCOW چیست و چه کاربردی دارد؟
Replication چیست و چه انواعی دارد؟
فناوری OCR چیست و چه کاربردهایی دارد؟
شبکه چیست ؛ تعریف کامل انواع شبکه و توپولوژی های آن
هاب چیست ؛ کاربرد و انواع آن ؛ نکات مهم خرید هاب شبکه
اهمیت پشتیبانی شبکه
پس از گذشت مدت زمانی از نصب و راه اندازی شبکه، تجهیزات به دلایل مختلف با مشکلاتی روبرو میشوند و عملکرد شبکه کند میشود یا سامانهها همچون گذشته به سرعت، اطلاعات را ارسال و دریافت نمیکنند. نرم افزارها در بازههای زمانی مشخص باید بهروزرسانی شوند تا آسیبپذیریهای شناسایی شده در این زمینه برطرف شوند.
کاری که تیم پشتیبانی شبکه انجام میدهد، عقد قرارداد دورهای با سازمانها با هدف تضمین عملکرد شبکه است. در قراردادی که شرکتها منعقد میکنند (و در ادامه با برخی مفاد آن آشنا میشویم) شرکت ارائهدهنده خدمات تضمین میکند هرگونه مشکلی که باعث ایجاد اختلال در عملکرد شده یا وضعیت شبکه را از حالت پایدار خارج کرده را شناسایی کرده و به سرعت همه چیز را به حالت اولیه باز میگرداند.
برای آشنایی با شغل مهندش شبکه و مهارت های لازم برای آن مقاله “متخصص شبکه کامپیوتر کیست و چه مهارت هایی لازم دارد؟” را بخوانید.
مشکلات رایج در شبکه کامپیوتری
تقریبا هر مشکلی که برای یک کاربر خانگی و سامانههای منفرد به وجود میآید در مقیاس کلانتر برای شبکهها اتفاق میافتد. این مشکل میتواند عدم کارکرد درست روتر و یا عدم برقراری ارتباط با اینترنت باشد. در مقیاس شبکه، مشکلات رنگ و بوی بزرگتر و جدیتری به خود میگیرند که از مهمترین آنها به موارد زیر باید اشاره کرد:
- مشکلات نرمافزاری: اصلیترین دلیل خرابی یا افت عملکرد شبکهها مشکلات نرم افزاری است. مشکلات نرمافزاری به دلایل مختلف به وجود میآیند. بهطور مثال، یک کارمند کنجکاو یا ناآگاه بدون اطلاع تغییری در تنظیمات پروتکل TCP/IP به وجود میآورد، آدرسهای ایستا را دستکاری میکند یا گزینه DHCP کامپیوترش را غیر فعال میکند. علاوه بر این نرم افزارهای کلاینتی که برای برقراری ارتباطات راه دور یا دورکاری استفاده میشوند گاهی اوقات از کار میافتند یا تنظیمات آنها تغییر پیدا میکند.
- مشکلات سختافزاری: دومین مشکل رایج شبکههای کامپیوتر مشکلات سختافزاری است. سرورها، روترها، سوییچها و…. پس از گذشت مدت زمانی فرسوده شده یا مولفههای سخت افزاری آنها خراب میشود. بهطور مثال، منبع تغذیه اولین مولفه سخت افزاری یک سرور است که با مشکل روبرو میشود. کاری که تیم پشتیبانی شبکه انجام میدهد، شناسایی مشکلات و در صورت لزوم برطرف کردن آنها است، با اینحال، اگر مشکلات جدی باشند، سخت افزار معیوب را به بخش خدمات شرکت انتقال میدهد و تا مدت زمان برطرف شدن مشکل، سختافزار جایگزینی در اختیار شرکت قرار میدهد. برای تعمیر سرور hp خود روی لینک بزنید.
- مشکلات زیرساختی: مشکلات زیرساختی یک سطح پایینتر از مشکلات سخت افزاری و نرم افزاری قرار دارند و بیشتر تجهیزات زیربنایی مثل کابلهای شبکه، ترانک شبکه، کیستونها، پریزها، پچپنلها و موارد این چنینی را شامل میشوند.
متخصص پشتیبانی شبکه های کامپیوتری کیست؟
در تعریف رسمی، کارشناس پشتیبان شبکه، فردی است که مسوولیت پشتیبانی از خدمات زیرساختی که شامل کانالهای ارتباطی، تلفنهای آیپی، سرورهای ایمیل، تجهیزات سختافزاری تحت شبکه و دامنههای سایت است به او سپرده میشود. البته گزینه آخر در ارتباط با شرکتهایی صدق میکند که منابع مالی کافی برای استخدام مدیر سایت ندارند و ترجیح میدهند از یک متخصص در این زمینه استفاده کنند.
بهطور معمول، یک کارشناس پشتیبانی شبکه حداقل مدرک کارشناسی در رشته علوم کامپیوتری یا رشتههای مرتبط مثل فناوریاطلاعات را دارد. علاوه بر این، قبل از این سمت، به مدت چند سال به عنوان تکسین در شرکتها مشغول به کار بوده است. بهطور معمول، شرکتها در آگهیهای استخدامی روی سابقه کار مفید تاکید زیادی دارند و مدرک دانشگاهی برای برخی از آنها ملاک انتخاب نیست، بلکه این تجربه و مهارت فنی است که برای شرکتها حائز اهمیت است.
برای آنکه به عنوان یک کارشناس شبکه در سازمانی مشغول به کار شوید بهتر است به فکر دریافت مدارک فناوری اطلاعات باشید. بهطور معمول، مدرک A+، Network+ و Security+ شانس کارجو برای احراز این موقعیت شغلی را بیشتر میکنند. برخی افراد مدرک تخصصی MCSA، MCSE یا CCNA را برای تسلط بر مفاهیم پیشرفتهتر دنیای شبکه دریافت میکنند.
وظایف تیم پشتیبانی شبکه
کارشناس پشتیبانی شبکه یا تیم پشتیبانی شبکه چه شرح وظایفی دارند؟
شرح وظایف یک کارشناس پشتیبانی به شرکتی که قصد کار در آنرا دارد بستگی دارد. برخی وظایف جنبه کلی دارند و در بیشتر حوزهها صدق میکنند. توجه کنید شرح وظایفی که در ادامه میخوانید مختص یک کارشناس پشتیبانی نیست و در مورد شرکتهایی که قراردادهایی را برای پشتیبانی شبکه با سازمانهای دیگر منعقد میکنند نیز صادق است. از مهمترین وظایف یک کارشناس شبکه یا تیم پشتیبانی شبکه به موارد زیر باید اشاره کرد:
قرارداد پشتیبانی شبکه چیست؟
قرارداد پشتیبانی و نگهداری شبکه به شرح وظایف و مسوولیتهای فرد یا تیمی اشاره دارد که موظف میشود در مقابل دریافت مبلغی مشخص یا شناور برای مدت زمانی کوتاهمدت یا بلندمدت به شرکت ثالث خدمترسانی کند. بسته به مذاکرات انجام شده در این زمینه به موضوعات مختلفی در قرارداد اشاره میشود که چارچوب مشخص و ثابتی ندارد و مورد توافق دو طرف است.
قرارداد پشتیبانی شبکه میتواند نظارت و نگهداری کامل از زیرساختها را شامل شود که در این حالت شرکت دریافتکننده خدمات مجبور است دسترسی مشخصی به شرکت ارایهدهنده خدمات بدهد که از راه دور وضعیت شبکه را ارزیابی کند یا ممکن است محدود و در ارتباط با تجهیزات سختافزاری یا نرمافزاری باشد. در هر دو حالت، شرکت موظف است مشکلات را شناسایی کرده و آنها را برطرف کند.
- تمامی خدماتی که ارایه میکنید را ثبت و بایگانی کرده و گزارشی در اختیار شرکت دریافتکننده خدمات ارایه دهید.
- در زمان انتقال تجهیزات سختافزاری به خارج از شرکت، تمامی مشخصات سختافزاری و نرمافزاری، شماره سریال دستگاهها و… را در سندی مکتوب کنید و رسیدی به شرکت تحویل دهید.
- در صورت تعمیر تجهیزات معیوب، صورت دقیقی از قطعات تعویض شده در اختیار مشتری قرار دهید.
- بهطور دورهای از مرکز مربوطه بازدید کنید.
- نرمافزارهای زیرساختی مثل سیستمعامل و ضدویرسها را بهطور دایم بهروزرسانی کنید.
- در صورت تمایل مشاورههای فنی با هدف بهبود عملکرد شبکه در اختیار مشتری قرار دهید.
چک لیست نگهداری شبکه و پشتیبانی شبکه
چک لیست شبکه به خدمات و اقدامانی اشاره دارد که در زمان نگهداری و از شبکه باید به آنها دقت کرد. متاسفانه، آمادهسازی چک لیست نگهداری و پشتیبانی از سرور و شبکه کار سادهای نیست، زیرا شبکههای سازمانی قالب مشخصی ندارند و هر سازمانی بر مبنای خطمشیها و برنامههای راهبردی اقدام به آمادهسازی به پیادهسازی شبکهها میکند. به همین دلیل چک لیستها باید متناسب با شبکهای که قرار است تحت قرار بگیرد آماده شوند.
بهطور مثال، چکلیست پشتیبانی از شبکه میتواند تنها موضوعات نرم افزاری را پوشش دهد، وضعیت رسیدگی به زیرساختهای مجازی سازی را شامل شود، ساختار شبکه و بهویژه صحت کابلها و تجهیزات را شامل شود یا در مجموع تمامی مباحث مرتبط با شبکه را پوشش دهد. ترکیب این عوامل با یکدیگر باعث میشوند تا چک لیستها ساختار متفاوتی نسبت بههم داشته باشند. برای آنکه بتوانید چک لیست دقیق و درستی آماده کنید باید تا حد امکان اطلاعات کاملی در ارتباط با شبکه بهدست آورید. چک لیستها در برخی موضوعات وجوه اشتراک دارند.
شرکتهای حرفهای چک لیستها را به دو بخش تقسیم میکنند که بخش اول شامل نکات فنی و نسبتا عمومی است و بخش دوم موارد تخصصی را شامل میشود. اگر به عنوان یک کارشناس پشتیبانی شبکه یا تیم نگهداری از شبکه به نکات مهم در آمادهسازی چک لیستها دقت کنید، بهخوبی قادر به پشتیبانی از شبکهها خواهید بود.
نکات فنی و عمومی
نکات تخصصی و نیازمند رسیدگی
- حصول اطمینان از تبادل اطلاعات بهشکل ایمن: یک تیم پشتیبانی و نگهداری از شبکه را مجموعهای متشکل از تخصصهای مختلف شکل میدهند. بهطور مثال، کارشناسان امنیتی وظیفه بررسی کانالهای ارتباطی را دارند که دیوارهای آتش از آنها محافظت میکنند. درست است که فایروالها بر مبنای خطمشیهای مشخصی کانالهای ارتباطی را زیر نظر میگیرند، اما گاهی هکرها و برنامههای مخرب موفق میشوند خطمشیهای امنیتی را دور بزنند و به تبادل اطلاعات بپردازد.
- ارزیابی وضعیت شبکه: یکی از مهمترین نکات در زمینه پشتیبانی از شبکه ارزیابی وضعیت ترافیک شبکه است. تمامی این موارد باید توسط تیم پشتیبانی شبکه بررسی شوند.
- گزارشهای مرتبط با کنترلکننده دامنه: در تمامی شبکههای سازمانی دامین کنترلر وظیفه نظارت بر عملکرد ایستگاههای کاری را دارد. هرگونه نشانهای مبنی بر یک الگوی غیرمتعارف در قالب گزارشی توسط کنترلکننده دامنه ثبت میشود که باید توسط تیم پشتیبانی شبکه بررسی شود. البته در بحث دامین کنترلر نوع سیستمعامل نیز مطرح است.